Mary Arden

Mary Arden

de moeder van William Shakespeare

In het rustige dorpje Wilmcote, gelegen in het glooiende landschap van Warwickshire, stond een stevige vakwerkboerderij tussen boomgaarden en velden. Hier, rond het jaar 1537, werd Mary Arden geboren, in een wereld die haar een bescheiden maar onmisbare rol toekende: die van dochter, echtgenote, moeder — en hoedster van het huishouden.

Mary was de jongste dochter van Robert Arden, een welgestelde boer en landeigenaar. De Ardens waren een oude, gerespecteerde familie, met wortels die teruggingen tot de tijd van de Normandische verovering. Haar jeugd bracht ze door in het huis dat we nu kennen als Mary Arden’s Farm — een voorbeeld van de bouwstijl en het boerenleven van de Tudors. Daar leerde ze al vroeg spinnen, kaasmaken, broodbakken en de talloze andere taken die een boerendochter moest beheersen.

Voor vrouwen in Tudor-Engeland lag de wereld grotendeels vast. Onderwijs voor meisjes was zeldzaam, behalve in gegoede kringen, en het huwelijk was geen romantische keuze, maar een praktische alliantie. Vrouwen mochten niet stemmen, geen eigendom beheren zonder toestemming van een man, en hadden weinig wettelijke bescherming. Toch was hun werk — vaak onzichtbaar en onbezongen — de spil van het dagelijks leven.

Mary groeide op in een katholiek gezin, in een tijd waarin de Engelse kerk hevige transformaties onderging: Hendrik VIII brak met Rome, de Anglicaanse kerk werd geboren, en religie werd een gevaarlijk politiek strijdperk. Als jong meisje zal Mary vermoedelijk haar geloof in stilte hebben beleden, terwijl ze haar plaats leerde kennen in een samenleving die vrouwen aanmoedigde deugdzaam, dienstbaar en stil te zijn.

Deze foto's van Mary Arden's Farm in Stratford-upon-Avon heb ik genomen in 2008 en 2011.

Rond 1557 huwde Mary met John Shakespeare, een leerbewerker en koopman uit Stratford-upon-Avon. Ze bracht een aanzienlijke bruidsschat mee: land, status, en een zekere mate van invloed. Het stel kreeg acht kinderen, van wie er slechts vijf de kindertijd overleefden. Hun derde kind, geboren in april 1564, zou uitgroeien tot de grootste toneelschrijver in de Engelse geschiedenis: William Shakespeare.

Het huishouden van Mary Arden in Stratford was aanvankelijk welvarend. John was lid van het stadsbestuur en werd zelfs benoemd tot baljuw van Stratford. Maar tegen het eind van de jaren 1570 raakte de familie in financiële problemen. Mary hield het gezin draaiende te midden van deze onzekerheid, zoals zoveel Tudorvrouwen deden: door zuinigheid, arbeid en toewijding.

We weten weinig over Mary's persoonlijke gedachten of gevoelens. Zoals zoveel vrouwen uit de geschiedenis liet ze geen brieven, dagboeken of gedichten na. Haar stem is verloren gegaan in de tijd, overstemd door die van haar beroemde zoon. En toch — haar invloed is voelbaar. In het huis dat ze bewoonde, in het werk dat ze deed, en misschien zelfs in de vrouwen die op het toneel van Shakespeare een onverwachte diepgang en kracht tonen. Was Lady Macbeth’s vastberadenheid, Portia’s scherpzinnigheid of Viola’s moed misschien een echo van de vrouwen die William kende — zijn moeder inbegrepen?

Mary Arden stierf in 1608, op de leeftijd van ongeveer 70 jaar. Haar huis in Wilmcote staat er nog steeds, als museum en herinnering aan het leven van een vrouw die, zoals zovelen, de fundamenten legde waarop anderen konden bouwen. Haar leven was eenvoudig, maar haar nalatenschap groots — niet alleen omdat zij William Shakespeare baarde, maar omdat zij een vrouw was die ondanks alle beperkingen van haar tijd haar rol met waardigheid en kracht vervulde.

Shakespeare's Mother: The Secret Life of a Tudor Woman

a BBC documentary from 2015

Meer * More * Más

➽ Shakespeare en ik / Foto's

➽ Shakespeare en ik / Verhalen